هارددیسک (HDD) و حافظه SSD با دو تکنولوژی متفاوت، اصلیترین حافظههای ذخیرهسازی رایانههای شخصی هستند.
حافظه و دستگاههای ذخیره ساز در دنیای امروز با پیشرفت سریع فناوری به تعاریف جدیدی از سرعت و ظرفیت رسیدهاند. مفهوم ضبط دیجیتال دادهها، شیوهی دسترسی به آن و فناوریهایی همانند فلش از عوامل مؤثر در این رشد و شکوفایی خیرهکننده هستند. به جرات میتوان گفت جهان ذخیرهسازی اطلاعات در حال تجربهی جنگ ستارگان است؛ ستارگانی متفاوت از جنس ذخیرهسازهای اطلاعات با تکنولوژی و فرهنگ متفاوت ضبط دادهها، که رودررو با یکدیگر و در کشمکش سنگینی، در مبارزه برای تصاحب قلمرو بزرگتر گرفتار شدهاند.
رجزخوانی متدهایی همچون RAM Drive یا تکنیکهایی چون Raid و خودنمایی دستگاه های ذخیره اطلاعات ضدگلوله، اینترنال کارتی و حتی ظهور سیستمهای عامل لایو و فضای ذخیرهسازی ابری که مدعی ایجاد فرصت برای افزایش سرعت و دقت در مدیریت، امنیت، ثبت و ویرایش اطلاعات هستند، باعث میشود که هرجومرج در جهان ذخیرهسازی اطلاعات بیش از پیش باورپذیر شود؛ اما شاید با نگاه دقیقتر به صحنهی مبارزه اصلی، جایی در خط مقدم این آوردگاه بزرگ و میان دو جنگجوی قهار، این همه آشفتگی تبدیل به زیبایی و جلوهگری طنازانه تکنولوژیکی شود. جاییکه در یک سوی مبارزه سربازانی پخته و کارآمد و دردسترس با صرف کمترین هزینهها و امکانات بهنام هارددیسکها و در سمتی دیگر سربازانی تازه نفس و جسور به فناورهای گرانقیمت روز دنیای ذخیرهسازی اطلاعات بهنام حافظههای اس اس دی در مقابل هم صفآرایی کردهاند.
دستگاههای ذخیرهسازی (Storage Device)
وظیفهی دستگاه ذخیرهسازی، ذخیره و مدیریت اطلاعات است. این حافظهها با بهرهگیری از انواع تکنولوژی ذخیرهسازی مغناطیسی، تکنولوژی فلش و… به دو صورت داخلی (اینترنال) یا خارجی (اکسترنال) در دسترس کاربران قرار میگیرند.
پیش از آشنایی با انواع تجهیزات ذخیرهسازی بد نیست کمی با مفهوم واژهی درایو در دنیای حافظهها آشنا شویم؛ کلمه درایو (Drive) اشاره به دستگاه ذخیرهسازی دارد و لوازمی چون درایو هارددیسک (Hard Disk Drive) یا درایو حالت جامد (Solid State Drive) یا حتی فلش درایو پرتابل و… همگی نوعی درایو هستند.
انواع تجهیزات ذخیرهسازی
روشهای ذخیرهسازی اطلاعات بسیار متنوع هستند؛ اما در دنیای رایانهها بنا به تعریف کارکرد حافظههای جانبی، دو مدل درایو ذخیرهسازی از نوع هاردهای مکانیکی و حافظههای الکترونیکی بیشترین رواج دارند؛ این دستهبندی چندان در حافظهها مرسوم نیست.
hddو ssd که از انواع حافظه جانبی به شمار میروند باید خواص حافظههای غیرفرّار (Non Volatile memory) را داشته باشند؛ برعکس حافظههای اصلی رایانه که به حافظههای فرّار (Volatile Memory) معروف هستند. این دستگاهها به ما اجازه میدهند در لحظه، اطلاعات را ثبت، ویرایش و در عین حال نگهداری کنیم،؛ و برای ویرایش دوبارهی آنها کار سختی پیشرو نداریم. زمانیکه بخواهیم با دقت بیشتری به زیر مجموعهی این عناصر ذخیرهسازی و مفاهیم آن بپردازیم، دستهبندی زیر مقبولتر است:
• هارددیسک اکسترنال یا اینترنال
• حافظهی SSD اکسترنال یا اینترنال
• حافظهی هیبریدی SSHD
• فلش USB یا کولدیسک
در گام اول انتخاب، شما با دو نوع مرسوم هارد روبهرو میشوید؛ هارددیسک گردان یا HDD یا درایو حالت جامد که به حافظه SSD معروف است.
– هارددیسک یا HDD
هاردهای HDD از انواع حافظههای غیرفرّار به حساب میآیند، چرا که در نبود جریان برق نیز به حفظ داده میپردازند. نقطه مقابل آنها حافظهای همچون رم رایانه شما است که با قطع برق، دادههای آن از دست میرود. درون هارد چند صفحهی گردان برای ذخیره اطلاعات و یک هد برای دسترسی و ثبت اطلاعات و یک کنترلر از مهمترین قطعات موجود هستند. تکنولوژی سنتی ضبط مغناطیسی اطلاعات در هارد HDD با وجود تفاوتهای بسیار با روشهای نوین مانند ثبت اطلاعات در حافظه فلش هنوز هم محبوب و کارآمد است.
– حافظه SSD
حافظهی SSD از تکنولوژی حافظهی فلش استفاده میکند و هیچ قطعهی متحرکی در آن وجود ندارد. این حافظهها سرعت بالایی دارند و علاوهبر آن در مقابل خطر جابجایی و حملونقل ناگهانی در مقایسه با HDD همچون یک رویینتن افسانهای عمل میکنند.
فلش USB
فلش USB یا USB فلش از خاندان فلش مموری به شمار میرود و اساسا خاندان فلش مموری (Flash memory) به ذخیرهسازی و مدیریت اطلاعات در حوزه دیجیتال فعال هستند؛ پس USB فلش نیز پسرعموی کوچکتر حافظه SSD به شمار میرود.
– درایوهای هیبریدی (HYBRID DRIVES)
درایوهای هیبریدی حاصل پیوند دو تکنولوژی حافظه SSD و HDD است؛ این نوع هارد نیز در چند نسخه ارائه میشود. هاردهای هیبریدی حالت جامد (SSHD) با تخصیص چند گیگابایت به تکنولوژی فلش به شما فرصت میدهند درکنار هارد دیسک، حافظههای سریع NAND Flash را نیز تجربه کنید.
این نوع درایو با تشخیص هوشمندانه فایلهای پرمصرف شما و انتقال به بخش SSD، سرعت دستیابی و مدیریت دادههای شما را بالا میبرد. این در شرایطی است که مابقی اطلاعات درون هارد دیسک ذخیره میشود. البته هنوز این درایوها تجربهی دوام و مزیت صرفهجویی در انرژی را همچون یک حافظه SSD برای شما محقق نمیکنند ولی با استفاده از آنها افزایش سرعت بسیار خوبی را تجربه خواهید کرد.
محل قرارگیری هارد درون کیس رایانه نیز اهمیت بالایی دارد؛ یکی از مزیتهای هارد هیبریدی استفاده از یک شکاف در کیس برای قراردادن آنها است تا کاربر بتواند از مزایای HDD و حافظه SSD همزمان (هرچند نه کامل) برخوردار شود. بسیاری از لپتاپهای میانرده بازار و برخی مدلهای گیمینگ برای بهینهتر شدن وضعیت دسترسی به دادهها از حافظههای هیبریدی بهره میبرند.
درایوهای حالت جامد (Solid-State Drives)
حافظه SSD از تکنولوژی حافظهی فلش برای مدیریت اطلاعات استفاده میکند؛ این تکنولوژی برگ برندهی چنین حافظههایی بوده و باعث افزایش سرعت خواندن و نوشتن دادهها میشود. نبود قطعات متحرک در درایوهای حالت جامد علاوهبر کاهش حجم، باعث مقاومت دربرابر صدمات ناشی از تکان و حرکت میشود.
– سرعت هارد درایو چقدر مهم است؟
سرعت هارد درایو نسبتا مهم است چرا که افزایش سرعت چرخش به افزایش سرعت خواندن و نوشتن اشاره دارد. در این میان حجم فایلهای مورد استفاده نیز نکتهی مهمی است؛ به این معنی که سرعت انتقال داده به حجم فایل جابهجا شده وابستگی دارد. اگر سرعت برای شما اهمیت دارد و دسترسی سریع به فایلهای حجیم یک پیشنیاز برای شما محسوب میشود، بهتر است سراغ نمونههای SSD بروید.
– باید درایو داخلی انتخاب کنم یا خارجی؟
موقعیت و شیوه استفاده شما از اطلاعات نقش تعیینکنندهای دارد. یک درایو داخلی بهراحتی نصب میشود و ظرفیت حافظه جانبی شما را بالا میبرد؛ از سمتی یک هارد خارجی اگر در هنگام خرید درست انتخاب شود، نگهداری ویژه لازم ندارد ولی اطلاعات شما همیشه همراهتان است.
– چقدر نیاز به پشتیبانگیری دادهها دارم؟
بهترین راه حفظ اطلاعات، تهیهی نسخهی پشتیبان از آنها است. شما با لوازمی کار میکنید که بهراحتی ممکن است در اثر نوسانات برقی، ضربه، اختلال نرمافزاری، حملات ویروسی و بدافزارها دچار مشکل شوند. قراردادن یک هارد دیسک درکنار یک سیستم مغناطیسی قوی میتواند بهمعنای خداحافظی با اطلاعات ارزشمند شما باشد. امید بستن به نرمافزارهای ریکاوری اشتباه بزرگ و بعضی مواقع نابخشودنی است، بهویژه هنگامیکه فرصتی برای خرید دستگاه ذخیرهسازی جدید دارید. بهتر است به این مطلب همین حالا فکر کنید، نه زمانیکه اطلاعات شما از بین رفتهاند.